-
1 νοέω
νοέω, aor. ion. ἐνωσάμην, Ap. Rh. 4, 1409 Theocr. 26, 263, u. perf. νένωμαι, Her., wahrnehmen, bemerken; zunächst – a) mit den Augen; ὡς οὖν ἐνόησε ϑεᾶς περικαλλέα δειρήν, Il. 3, 396; οὔπω τοίους ἵππους ἴδον οὐδ' ἐνόησα, 10, 550; τὸν δὲ ἰδὼν ἐνόησε, 11, 599; οὐκ ἴδεν, οὐδ' ἐνόησε, Od. 13, 318, vgl. 16, 160 Il. 24, 337; c. partic., 12, 143; ὡς ἐνόησεν ἔμ' ἥμενον, Od. 10, 395, u. öfter wie ὁρᾶν construirt; auch mit dem Zusatz ὀφϑαλμοῖς od. ἐν ὀφϑαλμοῖς νοεῖν, 15, 422 Il. 24, 294. 312 H. h. Merc. 180; ὀξὺ νοεῖν, Il. 3, 374. 5, 680 u. öfter, wie Hes. Th. 838; doch immer schon von dem bloßen Eindruck auf das Gesicht, dem sinnlichen Sehen unterschieden u. eine Verstandesthätigkeit mit andeutend. – b) geistig wahrnehmen, bemerken u. einsehen, erkennen; δολοφροσύνην, Il. 19, 112; ἐγὼ ϑυμῷ νοέω καὶ οἶδα ἕκαστα, Od. 18, 228; νοέεις δὲ καὶ αὐτός, du siehst es selbst ein, 21, 257; auch von künftigen Dingen, voraussehen, ἐπεὶ νοέω κακὸν ὔμμιν ἐρχόμενον, 20, 367; ὁ δὲ φρεσὶν ᾗσι νοήσας, Od. 1, 322; ἐνόησέ τε καὶ ἔγνω αὐτό vrbdt Plat. Rep. VI, 508 d; ὁ νόμος νοῆσαι ῥᾴδιος, Conv. 182 a; – denken, οὕτω νῦν ἐγὼ νοέω, γύναι, ὡς σὺ ἐΐσκεις, Od. 4, 148; καὶ φράσσομαι, 5, 188; οὔτις ἐπεφράσατ' οὐδ' ἐνόησεν – ἐξερύσαι δόρυ, Il. 5, 665; ἢ λάϑετ' ἢ οὐκ ἐνόησεν, 9, 537; νόον νοεῖν, einen Gedanken denken, 9, 104; φρεσὶ πευκαλίμῃσι, 15, 81; μετὰ φρεσί, 20, 310; κατὰ φρένα καὶ κατὰ ϑυμόν, Od. 20, 264; absol., νοήσας, es bedacht habend, verständig, 15, 170, vgl. Il. 1, 577. 23, 305; Hes. O. 12; εἰπὲ ᾗ νοεῖς, Soph. Trach. 1125, wie φράζε πᾶν ὅσον νοεῖς, sage Alles, was du denkst, 348; auch ὡς μηκέτ' ὄντα κεῖνον ἐν φάει νόει, Phil. 413; im Sinne haben; εἰπεῖν ἔπος ὅττι νοήσῃς, Il. 1, 543; c. inf., νοέω φρεσὶ τιμήσασϑαι, 22, 235, gesonnen sein, Etwas zu thun, wie 24, 560. 10, 501, wie Pind. νοεῖς ἀποδάσσασϑαι, N. 10, 86; τί με νοεῖς δρᾶσαι; Soph. Phil. 906. 909; οὔ τί που δοῦναι νοεῖς; 1217, öfter; auch τῇδε νόει νόστον πρὸς οἴκους, Eur. I. T. 1018; auch in Prosa, τῷ ὄντι χρύσεα χαλκείων ἀμείβεσϑαι νοεῖς, Plat. Conv. 219 a; ἱκανοὶ ὄντες, ἃ ἂν νοήσωσιν, ἐπιτελεῖν, was sie ersinnen, beschließen, Gorg. 491 b; Folgde; τὰ νοηϑέντα ἐξεργάζεσϑαι, Luc. Alex. 4; νοῆσαι ὀξὺς καὶ τὸ νοηϑὲν ἐκτελέσαι ταχύς, Hdn. 2, 9, 2; – erdenken, ἄλλα μὲν αὐτὸς ἐνὶ φρεσὶ σῇσι νοήσεις, ἄλλα δὲ καὶ δαίμων ὑποϑήσεται, Od. 3, 26; ἔνϑ' αὖτ' ἄλλ' ἐνόησεν, Il. 23, 140 u. öfter; τοῦτό γ' ἐναίσιμον οὐκ ἐνόησεν, Od. 2, 122; bedenken, beherzigen, erwägen, Il. 9, 537 Od. 11, 62; – νοῆσαι καιρὸς ἄριστος, Pind. Ol. 13, 46; – ὀρϑὰ νοεῦντες, ἄλλα νοεῦντες, richtiger, anderer Ansicht, Her. 8, 3. 168; ἃ νοεῖς λέγων, Plat. Gorg. 521 a; οἶμαί τι τοιοῦτον νοεῖν τοὺς τὴν ψυχὴν ὀνομάσαν τας, daß sie so Etwas mein en, Crat. 399 d; Prot. 347 e; τί ποτε νοῶν ταῦτα ἐποίησε τὰ ἔπη, Hipp. min. 365 d. – Se auch von leblosen Dingen, τί νοεῖ χρησμός, νόμος, was will er sagen, was bedeutet er, Ar. Nubb. 1168 Plut. 55; τί καὶ νοεῖ τὸ ὄνομα, Plat. Crat. 407 e; Euthyd. 287 d. – Selten von der Gesinnung, wie man Hes. O. 284 σοὶ δ' ἐγὼ ἐσϑλὰ νοέων ἐρέω erklärt, obwohl das Einsehen, Denken vorzuziehen ist; vgl. Her. 3, 81; κακὸν νοεῖν τινι, Xen. Hier. 1, 15. – Auch im med., bei sich überlegen, gedenken; νοήσατο μάστιγα ἑλέσϑαι, Il. 10, 501; νοούμενος, Soph. O. R. 1487; Her. κείνου ταῦτα νενωμένου, 9, 53, als er dieses bei sich überlegt u. beschlossen hatte, wie ἐνένωτο ἅμα τῷ ἦρι στρατεύειν, 1, 77, dgl. 7, 206; νωσάμενος, Theogn. 1298. – Pass., τὰ νοούμενα, das Gedachte, Plat. u. Folgde.
-
2 ὀξύς
A wood sorrel, Oxalis Acetosella, Plin.HN27.112.2 = ὀξύσχοινος, great sea-rush, Juncus acutus, ib.21.113.3 = ὀξαλίς, sorrel, Rumex acetosa, Gal.11.667.------------------------------------Aὀξέα Hdt.9.23
, al., v.l. in Hp.Mul.1.64, al. (in codd. freq. ὀξέη, and so Babr.73.1 metri gr.): ὀξεῖα, poet. for neut. pl. ὀξέα, Hes.Sc. 348 :—sharp, keen, whether of a point or an edge, in Hom. and Hes. mostly of weapons or anything made of metal,ἄκων Il.10.335
, al.;ἄορ 21.173
, Hes.Sc. 457 ;βέλος Il.4.185
, etc.; also of non-metallic substances,λᾶας 16.739
;μοχλός Od.9.382
;σκόλοπες Il. 12.56
,64 ; ὀξεῖα κορυφή, of a mountain-peak, Od.12.74 ; soπάγοι ὀξέες 5.411
; λίθος ὀξὺς πεποιημένος sharpened so as to serve as a knife, Hdt. 7.69, cf. 3.8 ; κυρβασίας ἐς ὀξὺ ἀπηγμένας brought to a point, Id.7.64 ;ὄρεα ἐς ὀ. τὰς κορυφὰς ἀ. Id.2.28
; τὸ ὀ. the apex of a triangle, ib.16 ; of the heart, Arist.Resp. 478b5 ;τὸ ὀ. τοῦ ᾠοῦ Id.GA 752b8
; ὀ. γωνία an acute angle, Id.Top. 107a16, al., Euc.1 Def.12, Archim. Spir.16 ;Χρόνος ὀξὺς ὀδόντας Simon.176
; ἡ ὀξεῖα, name of a surgical instrument, Hermes 38.282, Heliod. ap. Orib.44.23.59 ; but also, a pointed splinter of bone, ib.46.20.5.II in reference to the senses,1 of feeling, sharp, keen,ὀδύναι Il.11.268
; ὀ. ἠέλιος the piercing sun, h.Ap. 374 ; ὀξειᾶν ἀκτίνων πατήρ, i.e. the Sun, Pi.O.7.70 ;Σείριος ὀξὺς ἐλλάμπων Archil.61
;πῦρ ὀ. Anaxipp.1.12
; soχιὼν ὀξεῖα Pi.P.1.20
; so also of grief and the like ,ἄχος Il.19.125
;μελεδῶναι Od.19.517
: and generally, sharp, severe,μάχη ὀξέα.. γίνεται
keenly contested,Hdt.
9.23 ;ὀ. πυρετός Hp.VM16
([comp] Sup.);[ἡ νόσος] ὀξεῖα φοιτᾷ καὶ ταχεῖ' ἀπέρχεται S.Ph. 808
; νόσοι, μανίαι, Pi.O.8.85, N.11.48 ([comp] Comp.), cf. Hp.Acut.tit., Archig. ap. Gal.9.887 ;πάθαι Pi.P.3.97
;ἐπιμομφά Id.O.10(11).9
, etc.2 of the sight,ὀξύτατον ὄμμα Id.N.10.62
;ὄψις.. ὀξυτάτη τῶν διὰ τοῦ σώματος.. αἰσθήσεων Pl.Phdr. 250d
: freq. in neut. as Adv., ὀξύτατον δέρκεσθαι to be keenest of sight, Il.17.675 ;ὀξύτατα καθορᾶν Pl.R. 516c
; so ὀξὺ νοεῖν notice a thing sharply, Il.3.374 ;ὀξὺ προϊδεῖν Od.5.393
;ὀξύτερον βλέπει Ar.Pl. 1048
, Lys. 1202 (lyr.): prov.,ὀξύτερον τοῦ Λυγκέως βλέπειν Id.Pl. 210
, cf. Macar.Prov.6.41 ; also ὀξὺ ἄκουσεν heard with sharp ear, Il.17.256, cf. Pl.Lg. 927b ; ὀξεῖαν ἀκοὴν.. λόγοις διδούς keen attention, S.El. 30.b of things that affect the sight, dazzling, bright,αὐγὴ Ἠελίου Il.17.372
;[Ἠελίου] ὀξύτατον πέλεται φάος εἰσοράασθαι 14.345
: hence of colours, Ar. Pax 1173 (v.φοινικίς 2
) ;αἱ ὀξεῖαι χροιαί Arist. Phgn. 806b4
;πορφύρα Plu.Cat.Mi.6
, PHolm.20.36 ;[ἐσθὴς] ὀξυτέρα καὶ τηλαυγεστέρα Ael.NA4.46
.3 of sound, shrill, piercing,ἀϋτή Il.15.313
;ὀξὺ βοήσας 17.89
;ὀξὺ δὲ κωκύσασα 18.71
;ὀξὺ λεληκώς 22.141
;ὀξέα κεκληγώς 17.88
, etc.; of whinnying horses,ὀξεῖα χρέμισαν Hes.Sc. 348
; of young pigs,ὀξὺ κεκράγατε Ar.Ach. 804
; of the scream of birds of prey,ὀξέα κλάζων S.Ant. 112
(anap.) ; of metals,ἰάχεσκε σάκος ὀξέα καὶ λιγέως Hes.Sc. 233
; also of the wail of the nightingale (cf. ὀξύφωνος),ὄρνιθος ὀ. φθόγγον S.Ant. 424
; so ἐπηλάλαξαν τὸν ὀ. νόμον shrieked their shrill song, A.Th. 952 (lyr.) ; ὀξὺ μέλος, of the grasshopper, Ar.Av. 1095 (lyr.).b of musical tones, in a technical sense, high-pitched, opp.βαρύς, φθόγγοι Pl.Ti. 80a
, X. Cyn.6.20 ;ὀξυτάτη χορδή Pl.Phdr. 268d
;φωνὴ ὀξεῖα, βαρεῖα, μέση Arist.Rh. 1403b29
;τῷ ὀξεῖ ἐν φωνῇ μὲν ἐναντίον τὸ βαρύ, ἐν ὄγκῳ δὲ τὸ ἀμβλύ Id.Top. 106a13
.c in Music, δι' ὀξειῶν ([dialect] Dor. - ᾶν) interval of a fifth, Philol.6, Arist.Pr. 920a24.d ἡ ὀξεῖα (sc. προσῳδία ) the acute accent, D.T.630.1, A.D.Pron.35.10, al.; τὸν τόνον φυλάσσειν ὀ. ib.60.1 ;ὀ. συλλαβή Pl.Cra. 399b
;ὀ. στοιχεῖον S.E.M.1.113
.5 of smell, Arist.de An. 421a30 ;ὀξύτατον ὄζειν τινός Ar.Ach. 193
.III metaph., of the inner sense, sharp, keen, hasty, esp. quick to anger, passionate, epith. of Ares, Il.2.440,al. ;μένος ὀξύ h.Hom.8.14
;καρδίη ὀξυτέρη Thgn.366
;θυμὸς ὀ. S.OC 1193
;νέος καὶ ὀ. Pl.Grg. 463e
;οἱ ἀκρόχολοι ὀξεῖς Arist.EN 1126a18
: so in ὀξύ-θυμος, -κάρδιος, -χολος.2 sharp, quick,δεινοὶ καὶ ὀξεῖς Pl.Ap. 39b
: c. inf.,ἐπινοῆσαι ὀ. Th.1.70
;γνῶναι.. ὀξύτατοι τὰ ῥηθέντα D.3.15
; also ;τὰς ἐνθυμήσεις ὀξύς Luc.Salt. 81
.IV of motion, quick, swift, post-Hom.,ὀξυτάτους ἵππους Hdt. 5.9
(v.l. ὠκυτάτους) ;ἱερακίσκος Ar.Av. 1112
;ὀξυτέρῳ χαλινῷ S.Ant. 108
(lyr.) ; of a report,ὀξεῖα βάξις διῆλθ' Ἀχαιούς Id.Aj. 998
; ὀξεῖαν ἐκβάλλει ῥοήν, of a dying man, Id.Ant. 1238, cf. A.Ag. 1389 ; of a flame, fierce, Thphr.HP5.9.3 ;ᾄξας ὀξὺς νότος ὥς S.Aj. 258
(anap.) ; τὸ εὔψυχον.. ὀξεῖς ἐνδείκνυνται are quick in displaying, Th.4.126 ; opp. βραδύς, Id.8.96 ; opp. ῥάθυμος, Arist.EE 1240a2 ; opp. ἡσύχιος, Id.EN 1116a9 ;ὀ. παράγγελμα Onos.10.2
; ὀ. καιρός an urgent crisis, Id.6.1, al.; ὁ ὀ. δρόμος the express post, POxy.900.7 (iv A. D.), 2115.6 (iv A. D.) ;ὀξεῖς οἱ πόδες αὐτῶν ἐκχέαι αἷμα Ep.Rom.3.15
: esp. in Adv. (v. infr.). -
3 νοέω
Aνόησα Il.8.91
; [dialect] Ion. ἔνωσα ([etym.] ἐν-) Hdt. 1.86: [tense] pf. νενόηκα, [dialect] Ion. νένωκα ([etym.] ἐν-) Id.3.6; imper. νενόηθι Hilgard Excerpta e libris Herodiani 30:—[voice] Med., [dialect] Ep. [tense] aor.νοήσατο Il.10.501
; part.νοησάμενος Alc.Supp.7.6
,νωσάμενος Thgn.1298
, Theoc.25.263, Call.Fr. 345, etc.:—[voice] Pass. (mostly in med. sense), [tense] fut.νοηθήσομαι S.E.P.2.175
, Gal.UP17.1: [tense] aor. ; also [dialect] Ion. ([etym.] ἐπ-) Hdt.3.122, 6.115: [tense] pf. νενόημαι, [dialect] Ion.νένωμαι Anacr.10
, Hdt.9.53, S.Fr. 182, Aëthlius 4: [ per.] 3sg. [tense] plpf. ἐνένωτο (in med. sense) Hdt.1.77. Hdn.Gr.2.253 cites νοῦνται from Democr. (v. infr.) and [tense] pf. [voice] Pass. νένοται. —The compds. with ἀπό, διά, ἐν, ἐπί, μετά, πρό are used chiefly in [voice] Med.:—perceive by the eyes, observe (οἱ ἀρχαῖοι τὸ ν. σωματικὸν.. ὑπολαμβάνουσιν Arist. de An. 427a26
), Il.3.396; ὀξὺ ν. ib. 374, Hes. Th. 838, etc.; ὀφθαλμοῖσιν, ἐν ὀφθαλμοῖσι ν., Il.15.422, 24.294.2 perceive by the mind, apprehend,τὸν δὲ ἰδὼν ἐνόησε 11.599
;οὐ.. ἴδον οὐδ' ἐνόησα Od.13.318
, cf. Il.10.550, 24.337, etc.; ; ἢ λάθετ' ἢ οὐκ ἐνόησεν or did not take notice, Il.9.537, cf. 5.665; νοέεις δὲ καὶ αὐτός thou thyself art aware of it, Od.21.257;θυμῷ νοέω καὶ οἶδα ἕκαστα 18.228
;ν. τῇ καρδίᾳ LXX Is.44.18
; πρὸ ὃ τοῦ ἐνόησεν one perceives before the other, Il.10.224: abs.,[θεὸς] οὖλος ὁρᾷ, οὖλος δὲ νοεῖ, οὖλος δὲ τ' ἀκούει Xenoph.24
; : freq. in Philos., of thought,μάλιστα ἔοικεν ἴδιον [ψυχῆς] τὸ ν. Arist.de An. 403a8
;ἔοικε δὴ τὸ ζῆν εἶναι κυρίως τὸ αἰσθάνεσθαι ἢ ν. Id.EN 1170a19
, cf. 1166a22;καλῶς ν. καὶ λέγειν καὶ πράττειν X.Cyn.1.18
: also with part. added,ὡς ἐνόησεν ἔμ' ἥμενον Od.10.375
; of a future event,νοέω κακὸν ὔμμιν ἐρχόμενον 20.367
: c. inf., ;πίστει νοοῦμεν κατηρτίσθαι τοὺς αἰῶνας Ep.Hebr.11.3
: folld. by ὡς .., Od.22.32, cf. Pl.Epin. 977c;νόει θ' ᾗ δῆλον ἕκαστον Emp.4.13
:—[voice] Med.,νωσάμενος Thgn.1298
; :—[voice] Pass., to be apprehended by thought, ; τὰ νοούμενα, opp. τὰ αἰσθητά, ib. 508c;τὰ ἀόρατα τοῖς ποιήμασι νοούμενα Ep.Rom.1.20
.3 think, consider, reflect, φρεσὶ ν. ἔνθ' εἴην ἢ ἔνθα" Il.15.81;μετὰ φρεσὶ σῇσι νόησον Αἰνείαν, ἤ κέν μιν ἐρύσσεαι ἦ κεν ἐάσῃς 20.311
; οὐδ' ἐνόησε κατὰ φρένα καὶ κατὰ θυμὸν ὡς .. ib. 264; ἐπ' ἀμφότερα ν. look to both sides, Hdt.8.22: c. acc. cogn., ἄλλα νοέειν to be other wise minded, Id.7.168; alsoεἰπὲ δ' ᾗ νοεῖς S.Tr. 1135
, cf. El. 1435: part. νοέων, έουσα, wary, discreet, Il.1.577;τὴν μέν κεν ἐπαινέσσειε νοήσας Hes.Op.12
, cf. Od.15.170; τὰ νοέων λέγει what he says advisedly, Hdt.8.102; νοῶν καὶ φρονῶν sane and in his right mind, in wills, Test.Epict.1.1, PPetr.3p.4 (iii B.C.), etc.:— in [voice] Med.,φρενὶ θεῖα νοῦνται Democr.129
;ὑψηλὰ νενωμένος Anacr. 10
.4 consider, deem, presume to be so and so,ὡς μηκέτ' ὄντα κεῖνον.. νόει S.Ph. 415
; τόδε γὰρ νοῶ κράτιστον ib. 1176;δεῖ ν. συνεχῆ τὰ ἔνοπτρα Arist.Mete. 373a19
: c. inf., δεῖ νοῆσαι τὸ μὲν ὑγρὸν εἶναι ib. 340b24, etc.; cf. νοητέον.II think out, devise, conceive τοῦτό γ’ ἐναίσιμον οὐκ ἐνόησε Od.2.122; ἔνθ' αὖτ' ἄλλ' ἐνόησε θεά ib. 382; ἄλλα μὲν αὐτὸς ἐνὶ φρεσὶ σῇσι νοήσεις, ἄλλα δὲ καὶ δαίμων ὑποθήσεται 3.26; : freq. with neut. pl. Adj.,πεπνυμένα πάντα νοῆσαι Od.18.230
; ἄνδρων πλεῖστα νοησάμενος most cunning of men, of Sisyphus, Alc.Supp.7.6;ὀρθὰ ν. Hdt. 8.3
:—[voice] Pass.,ἐνθύμημα νενοημένον οὐκ ἀτόπως D.H.Th.37
.III c. inf., to be minded, intend, οὐδ' ἐνόησε ἐξερύσαι δόρυ bethought himself, Il.5.665; νοέω φρεσὶ τιμήςu σθαι 22.235; ; ἦ γὰρ νοεῖς θάπτειν σφε; S.Ant.44, cf. 770, El. 389, etc.:—[voice] Med., once in Hom., μάστιγα.. νοήσατο χερσἰν ἑλέσθαι he thought with himself to take the scourge, Il.10.501; ἐνέ- νωτο στρατεύειν he was minded to march, Hdt.1.77, cf. 7.206, 9.53.IV of words, bear a certain sense, mean,πυθοίμεθ' ἂν τὸν χρησμὸν ὅ τι νοεῖ Ar.Pl.55
, cf. Nu. 1186, Pl.Cra. 407e; [εἰ] τοῦτο.. νοεῖ αὐτῷ if this means for him that.., Id.R. 335e; alsoἐπιδεῖξαι ἐθέλω τὸ νυνί μοι συμβεβηκὸς τί ποτε νοεῖ Id.Ap. 40a
; τὸ νοούμενον the sense, meaning, Phld.Po.Herc.991.4, al.—Not in Th. or Oratt. -
4 ὀξύς
ὀξύς, εῖα, ύ, sup. ὀξύτατος: sharp, of weapons and other implements, crags, hill-tops, Od. 5.411, Od. 12.74; metaph., of light, pains, sounds, etc., ‘keen,’ ‘piercing,’ Il. 17.372, Od. 11.208; ‘fierce’ Ares, Il. 11.836; neut. as adv., ὀξύ and ὀξέα, met. as above, προϊδεῖν, νοεῖν, βοᾶν, Od. 5.393, Γ 3, Il. 17.89.A Homeric dictionary (Greek-English) (Ελληνικά-Αγγλικά ομηρικό λεξικό) > ὀξύς
Перевод: со всех языков на все языки
со всех языков на все языки- Со всех языков на:
- Все языки
- Со всех языков на:
- Все языки
- Английский
- Немецкий